عوامل اجتماعی موثر بر امید به آینده دانشجویان دانشگاه تهران

امیدواری و خوش بینی نسبت به آینده زندگی از جمله نشانه های پویایی و نشاط در جامعه و انگاره ای برای پیشرفت اجتماعی است. احساس امید نسبت به آینده به معنای داشتن دورنمایی روشن و شفاف از زندگی است. نقش امید به آینده در زندگی جوانان به عنوان سازندگان فردای جامعه اهمیتی فراوان دارد چرا که جوانان به لحاظ کارکرد اجتماعی گروهی از افراد جامعه هستند که برای آینده تلاش می کنند و نسل جوان آن چنان که امروز می اندیشد، می تواند جامعه فردا را شکل دهد. بنابراین آگاهی از نگرش جوانان نسبت به آینده و حوزه های مختلف جامعه می تواند مسئولان، برنامه ریزان، دست اندرکاران در عرصه های مختلف را هدایت گر باشد. بر همین اساس پژوهش حاضر درصدد ترسیم نگرش و احساس جوانان نسبت به آینده و عوامل اجتماعی موثر بر آن می باشد. چارچوب نظری این پژوهش تلفیقی از نظریه های بی هنجاری دورکیم، مرتون، تئوری محرومیت نسبی، مقایسه اجتماعی و نظریه شکاف می باشد. مدل در نظر گرفته شده شامل متغیرهای پایگاه اجتماعی- اقتصادی، دین داری، احساس محرومیت و احساس آنومی می باشد که به عنوان متغیرهای تأثیر گذار بر امید به آینده دخالت داده شده اند. این تحقیق با استفاده از روش پیمایش و از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، در بین 260 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه تهران در سال 1393 انجام شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که میزان امید به آینده دانشجویان پایین تر از حد متوسط است. از میان عوامل موثر بر امید به آینده، احساس محرومیت، احساس آنومی رابطه معکوس و معنادار و دین داری رابطه ی مستقیم و معناداری با امید به آینده داشتند. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد که متغیرهای وارد شده بر مدل 41 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند که در این میان سهم متغیر احساس آنومی در تبیین متغیر وابسته بیشتر است.